در اکثر افرادی که به آبسه مقعد مبتلا می شوند بروز فیستول مقعد نیز امری رایج است. روش درمان فیستول مقعد بدین صورت است که از گسترش بیماری جلوگیری کنیم و به علاوه از آسیب بافت اطراف جلوگیری شود و در عین حال علائم بیماری را کاهش و در نهایت از بین ببریم.
فیستول مقعدی به عنوان تونل هایی کوچک و داخلی در ناحیه مقعد شناخته می شوند که در نواحی پوست نزدیک مقعد به طور واضحی این تونل ها بزرگ و باز می باشند. پس از تحلیه و خشک کردن عفونت این ناحیه همچنان فیستول در جای خود باقی می ماند و علائم به طور کامل از بین نمی رود. بنابراین تخلیه و خشک کردن فیستول راه حل درمان قطعی فیستول مقعد محسوب نمی شود.
انواع فیستول مقعد
- :انواع مختلف فیستول مقعد براساس موقعیت مکانی آنها تعیین می گردد. به ترتیب شایع ترین نوع فیستول تا نادر ترین نوع از انواع فیستول به ترتیب زیر است
1- فیستول داخل عضلانی:
ریشه این فیستول در بین عضلات داخلی و خارجی شروع شده و در ناحیه بسیار نزدیکی در مقعد باز می شود و به بیرون راه پیدا می کند.
2- فیستول ترنس فینکتریک:
ریشه این فیستول در بین عضله داخلی و خارجی مقعد ایجاد می شود و در فاصله 2 تا 5 سانتی متر دور تر از آنال باز می شود. این فیستول ممکن است به صورت U شکل در اطراف ناحیه گسترش یابد. این فیستول به نام نعل اسبی هم معروف است زیرا به شکل نعل است و در دو طرف ناحیه مقعد گسترش می یابد.
3- فیستول سوپراسفنگتریک:
ریشه این نوع فیستول از بین عضلات داخلی و خارجی مقعد شروع شده و به سمت بالا و تا بالای عضله پابورکتال (puborectal) ادامه دارد. سپس از این عضله گذر کرده و و به سمت پایین گسترش می یابد و در بین عضله پابورکتال و لونتور باز می شود این نوع فیستول 2 تا 5 سانت دورتر از خط دندانه مقعد تشکیل می شود.
4- اکسترا اسفنگتریک فیستول:
ریشه آن در بین رکتوم و سیگموئید کلون تشکیل شده و به سمت پایین بدن گسترش می یابد، از لواتور گذشته و در اطراف مقعد باز می شود این فیستول ها معمولا توسط آبسه آپاندیس، آبسه دیورتیکول یا بیماری کرون ایجاد می شوند.
درمان فیستول مقعد با جراحی
با توجه به نزدیکی فیستول مقعد به عضلات اسفنکتر مقعد، درمان این ناحیه بسیار با دقت و ظرافت انجام می شود تا خطر ابتلا به تخریب روده را کاهش دهد. بهترین رویکرد این است که برای هر بیمار به صورت جداگانه روش درمان و جراحی ارزیابی شود. تا با توجه به شرایط هر بیمار بهترین روش درمان و جراحی انتخاب شود.
درمان فیستول مقعد با کمترین تاثير بر عضلات اسفنکتر موفق و موثر محسوب می شود. میزان موفقیت عمل جراحی فیستول اغلب به محل و پیچیدگی فیستول و قدرت عضلات اسفنکتر بیمار بستگی دارد. همچنین نوع وسیله جراحی و تجربه و تخصص جراح نیز بسیار تعیین کننده است.
فیستولتومی یا برداشتن فیستول با جراحی
در روش فیستولتومی ابتدا جراح ناحیه ای که فیستول شروع شده است را شناسایی می کند. سپس ریشه فیستول را برداشته و محتویات آن را تخلیه می کند. همچنین جدار کیست را از بین می برد تا دیگر اثری از آن باقی نماند.
در فیستول های پیشرفته تر مثل فیستول نعل اسبی که گسترش زیادی در ناحیه پیدا کرده و از دو ناحیه به روی پوست راه پیدا کرده است روش عمل جراحی فیستول کمی متفاوت است. در این روش نیز جدار کیست از بین می رود و ارتباط بین کانال فیستول قطع می شود.
در این موارد ممکن است عمل جراحی فیستول بیش از یک بار انجام شود زیرا ممکن است نیاز باشد حجم وسیعی از عضله برداشته شود. همچنین اگر ریشه فیستول پیدا نشود ممکن است نیاز به عمل جراحی مجدد باشد.
عمل جراحی فیستول به روش فلپ
یک جراح ممکن است از هسته خارج شود و سپس یک فلاپ را به دیواره رکتال برساند تا دسترسی داخل فیستول را بیابد و سپس فلاپ را به عقب بچرخاند. این اغلب به منظور کاهش میزان عضله اسفنکتر برش داده می شود. در این نوع روش جراحی گاها اسکار بزرگ و بد شکلی بر روی بدن بیمار باقی می ماند و نسل جدید بیماران دیگر این روش را نمی پسندد.
درمان فيستول آنال عود شده به روش فيستولکتومي
در یکی از تحقیقاتی که توسط دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز انجام شده است. نتیجه این نوع جراحی به شرح زیر بود.
از مجموع 98 بيمار(96 مرد و 2 زن) مبتلا به عود فيستول آنال، 27 نفر از نوع بالا(high) و 71 نفر از نوع پايين(low) بودند. بعد از عمل 96 بيمار بدون عود و 1 مورد مبتلا به عارضه بي اختياري دفع گاز دايمي شد. يک نفر مبتلا به ديابت نوع 2 بود که از بيماري خود اطلاع نداشت و دچار عارضه عفونت بعد از عمل شد که تمام زخم دوباره باز شد و بعد از کنترل عفونت مجددا به روش فيستولکتومي باز عمل شد و عود نکرد.
نتيجه گيري: با توجه به عوارض فوق العاده کم و پايين روش فيستولکتومي باز و ترميم همزمان عضلات اسفنکترآنال، به نظر مي رسد که اين روش نسبت به ساير روش هاي جراحي ارجح باشد.
در ادامه اضافه می کنم جراحی انواع فیستول با لیزر بسیار کم عارضه تر از دیگر ابزار جراحی است و می توان گفت جراحی فیستول با لیزر شما را از درد و خونریزی و عوارض احتمالی تیغ جراحی در امان نگه می دارد. همانطور که در ابتدا گفته شد یکی از مهمترین اهدافی که در عمل جراحی فیستول دنبال می شود حفظ ظرافت جراحی است و با لیزر جراحی می توان به این هدف رسید زیرا لیزر سوپرتین یا بسیار نازک است و نه تنها به بافت سالم اطراف فیستول آسیب وارد نمی کند بلکه در هنگام برش محل برش را ترمیم می کند و به همین دلیل بیمار خونریزی و درد عمل جراحی سنتی با تیغ جراحی را تجربه نمی کند.
دیدگاه خود را بیان کنید